Themacursussen

Naast onze langlopende basiscursus cultuurgeschiedenis, hebben we dit seizoen ook weer een aantal kortere themacursussen - hieronder een overzicht. Deze cursussen hebben plaats op dinsdag (naar keuze in de voor- of namiddag).

Themacursus 1: De verbeeldingskracht van het christelijk geloof

De Katholieke Kerk als gangmaker van kunst

Eeuwenlang was de Katholieke Kerk de gangmaker en opdrachtgever van kunst in al zijn vormen: architectuur en beeldhouwwerk, glasramen, fresco’s, schilderijen, prenten en miniaturen, alle moesten ze een waardevolle bijdrage zijn om het geloof te verspreiden, te vertellen en te herhalen.

Dankzij die vele uitbeeldingen bleven de belangrijkste verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament tot op vandaag in het collectief geheugen zitten. Ze hebben onbewust meegewerkt aan de ontwikkeling van een ‘christelijke mentaliteit’ en de Europese talen verrijkt met karakteristieke uitdrukkingen, spreekwoorden en zegswijzen.

De voordrachten zijn een ontdekkingsreis door de ‘Boeken van Mozes’, voor christenen bekend als het Oude Testament. Een geschiedenis met taferelen van liefde en trouw, leugens en bedrog, wraak en geweld, de achtergrond waarin ook de jood Jezus werd geboren.

Concreet is de voordrachtenreeks gespreid over de volgende onderwerpen: Het Oude Testament een eeuwenlange inspiratiebron voor kunstenaars. De kunstzinnige verbeelding van het Nieuwe Testament. De symbolen van de christelijke liturgie zijn verdwenen naar de kerkelijke schatkamers.  

• Vier lessen op dinsdag:  11 oktober, 18 oktober, 25 oktober en 8 november 2022
• Locatie: Dommelhof Neerpelt (Toekomstlaan 5)
• Uur: naar keuze in de voormiddag (9u45 - 12u15) of namiddag (13u45 - 16u15)
• Docent: Ria Malisse  
• Interesse of inschrijven: neem contact op via mail 

Themacursus 2: Horizon-Taal

HET LANDSCHAP IN DE WESTERSE SCHILDERKUNST (19e eeuw tot vandaag)

Vandaag de dag is het landschap in onze beeldcultuur alomtegenwoordig. Als screensaver op onze computer, in de talloze foto’s van een pittoresk landschap of adembenemende zonsondergang op onze smartphone of misschien wel op het hoesje errond, met een reproductie van een schilderij van Monet of Van Gogh. Ook in de hedendaagse beeldende kunst neemt het landschap en de natuur opnieuw aan een opmars bezig. 

Na eeuwenlang als tweederangs en minderwaardig beschouwd te zijn, eist het landschap in de 19e eeuw een hoofdrol op als artistiek onderwerp. Het is in die eeuw dat kunstenaars naar buiten trekken, op zoek naar de realiteit en natuur, waar steeds wisselend atmosferische omstandigheden in aquarel en in olieverf vereeuwigd worden. Geen stoffige ateliers meer, maar naar buiten, schilderend en plein air. Kunstenaars ontdekken zo inspirerende landschappen, zoals deze in de omgeving van Barbizon, de bakermat van het pleinairisme. Zij kondigen een schilderkunstige revolutie aan: het impressionisme, waar het landschap, licht en kleur een hoofdrol opeisen. Kunstenaars Monet effenen daarmee de weg voor de expressionistische kleurexplosies van Van Gogh en de abstraherende landschappelijke verbeelding van Cézanne. De abstractie vanuit het landschap en daarmee de kunst zet zich in een nieuwe eeuw verder en kent zijn culminatie in het werk van kunstenaars als Mondriaan. Hoewel het landschap in de twintigste eeuw zijn hoofdrol zal afgeven, blijft het landschap telkens weer een nieuwe generatie kunstenaars inspireren, van de Latemse School met bijvoorbeeld Constant Permeke tot de Nieuwe Figuratie met o.a. Roger Raveel. 

De laatste jaren kent het landschap als thema en genre in de beeldende kunst een heropleving met de monumentale doeken van iemand als David Hockney en de toenemende populariteit van het schilderen en plein air. Dit succes van het landschap als artistiek onderwerp is zeker ook mee ingegeven door de klimaatproblematiek en een toenemend ecologisch bewustzijn.

In de lezingenreeks Horizon-taal gaat Kristof Reulens, conservator van het Emile Van Dorenmuseum. Huis van landschap en kunst drie weken lang op zoek naar de roots en evolutie van het landschap als schilderkunstig thema in de westerse kunst, van het prille begin tot vandaag.

• Vier lessen op dinsdag:  22 november, 29 november, 6 december en 13 december 2022
• Locatie: Dommelhof Neerpelt (Toekomstlaan 5)
• Uur: naar keuze in de voormiddag (9u45 - 12u00) of namiddag (13u45 - 16u00)
• Docent: Kristof Reulens
• Interesse of inschrijven: neem contact op via mail 

Themacursus 3: In the spotlights

Een lezingenreeks met een focus op vrouwen (en onderwijssystemen of creatieve ‘hubs’). We kennen het gezegde: ‘achter elke grote man staat een sterke vrouw’. Dat is zeker het geval geweest bij Henry Van de Velde, want zonder Maria Sèthe zou zijn carrière niet zo’n hoge vlucht genomen hebben – misschien (heel misschien, maar toch …) was die zelfs niet van start gegaan? Op de achtergrond van dit verhaal is er dan ook aandacht voor de Kunstgewerbeschule in Weimar, de voorloper van het Bauhaus. Dat leidt ons (via Anni Albers) naar het Black Mountain College in Noord-Amerika met Ruth Asawa. Via Hilma af Klint komen we (eventjes) in contact met pedagoog Rudolf Steiner. Helaas speelde die geen grote rol in de ontwikkeling van haar verbluffende (en lang geheim gebleven) oeuvre.

• Lezing 1: Maria Sèthe (1867-1943)
• Lezing 2: Hilma af Klint (1862-1944)
• Lezing 3: Augusta Savage (1892-1962)
• Lezing 4: Ruth Asawa (1926-2013)
• Lezing 5: Sophie Calle (1953)
• Lezing 6: Björk (1965)
• Lezing 7: met o.a. Jenny Odell - Katja Aufleger - Gabriela Acha - Nelleke Cloosterman - Sarah-Ann       Cousein – Laura Fitzgerald - Maika Garnica - Lisa Matthys - Geerke Sticker - Merel Van de Casteele.

Praktisch:

• Zeven lessen op dinsdag, begin 2023: 10/01, 17/01, 24/01, 31/01, 7/02, 14/02, 28/02 
• Locatie: Dommelhof Neerpelt (Toekomstlaan 5)
• Uur: naar keuze in de voormiddag (9u45 - 12u15) of namiddag (13u45 - 16u15)
• Docent: Stef Van Bellingen
• Interesse of inschrijven: neem contact op via mail 

Themacursus 4: In the picture

Vier markante vrouwen

Georgia O’Keeffe (1887-1986)

"Nobody sees a flower, really, it is so small. We haven't time -  
and to see takes time like to have a friend takes time." 

Georgia O’Keeffe is een van de meest bewonderde vrouwelijke kunstenaars en een icoon van de Amerikaanse kunst.  Haar artistieke carrière omvat meer dan een halve eeuw, vanaf het vroege Amerikaanse Modernisme tot de abstracte tendensen van de jaren 60. Ze werd het boegbeeld en uiteindelijk zelfs de verpersoonlijking van het zuidwestelijk modernisme. 

Alice Neel (1900-1984)

"Painting was more than a profession, it was an obsession. I had to paint." 

Alice Neel schilderde haar leven lang figuratief, tegen de heersende stromingen in. Ze maakte schitterende portretten in de periode van abstract expressionisme, pop art en minimalisme. Daardoor stond haar werk los van de artistieke ontwikkelingen van de avant-garde.

Frida Kahlo (1907-1954)

"Droefheid is te zien in alles wat ik schilder,
zo is nu eenmaal mijn leven, het helpt niet om te klagen." 

De kunst van de Mexicaanse Frida Kahlo kent sedert 1980 een overweldigend succes. Weinig vrouwelijke schilders zijn zozeer tot mythe en cultfiguur uitgegroeid als zij, maar haar immense populariteit dreigt haar werk te veronachtzamen. Toch wordt ze beschouwd als een van de meest betekenisvolle kunstenaars van de 20e eeuw.

Luchita Hurtado (1920-2020)

"I Live I Die I Will Be Reborn."

De in Venezuela geboren maar in Californië gevestigde Luchita Hurtado schilderde tachtig jaar lang, Ze beschouwde zichzelf als een volwaardige artieste alhoewel ze op de eerste plaats moeder van vier zonen was.

 

Praktisch

• Vier lessen op dinsdag: 7, 14, 21 en 28 maart 2023
• Locatie: Dommelhof Neerpelt (Toekomstlaan 5)
• Uur: naar keuze in de voormiddag (9u45 - 12u15) of namiddag (13u45 - 16u15)
• Docent: Fabienne De Meulemeester
  
• Interesse of inschrijven: neem contact op via mail